Η Λέλα Καραγιάννη, γεννημένη στη Λίμνη Ευβοίας το 1898, υπήρξε αγωνίστρια της Εθνικής Αντίστασης και αρχηγός της αντιναζιστικής οργάνωσης "Μπουμπουλίνα".
Το αρχηγείο της ήταν στο διώροφο σπίτι της, το οποίο βρίσκεται στη συμβολή των οδών Λέλας Καραγιάννη 1 και Σταυροπούλου στην Αθήνα, κοντά στην Πλατεία Αμερικής. Σε αυτό κατοικούσε με το σύζυγό της, ο οποίος είχε φαρμακείο στην οδό Πατησίων και ήταν κι αυτός μέλος της οργάνωσης, και τα επτά παιδιά τους.
Η οργάνωση ήταν ένας μικρός στρατός, που εκινείτο αθόρυβα, σιωπηλά μέσα στο σκοτάδι, με σκοπό να προκαλέσει όσο πιο πολύ κακό μπορούσε στον εχθρό. Αναλάμβανε τη φυγάδευση Βρετανών συμμάχων στο Κάιρο, αλλά και δολιοφθορές κατά του εχθρού, κατασκοπεία και αρωγή σε άλλες ελληνικές αντιστασιακές οργανώσεις.
Τον Ιούλιο το 1944, η Λέλα Καραγιάννη συνελήφθη από την Γκεστάπο μαζί με τα πέντε από τα παιδιά της. Βασανίστηκε στα μπουντρούμια των Ες-Ες στην οδό Μέρλιν και μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου. Άκαμπτη στις ανακρίσεις και τα βασανιστήρια, δεν αποκάλυψε κανένα όνομα συναγωνιστή της ακόμα κι όταν βρέθηκε μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα. Δεν λύγισε ούτε όταν οι Γερμανοί απείλησαν να εκτελέσουν τα παιδιά της.
«Τα παιδιά μου, εγώ τα γέννησα, δικά μου είναι, αλλά πρέπει να ξέρεις ότι πρωτίστως ανήκουν στην πατρίδα μας. Πρόσεξε καλά, και πάλι σου λέω ότι αυτά δεν ξέρουν τίποτα και άδικα θα τα σκοτώσεις», απάντησε με σταθερή και ήρεμη φωνή στις απειλές του Γερμανού που την ανέκρινε.
Βρήκε τον θάνατο, ψέλνοντας τον Εθνικό Ύμνο, τον ύμνο προς την Ελευθερία για την οποία θυσιάστηκε.
«Πρέπει να είμαστε υπερήφανοι που πεθαίνουμε για την πατρίδα μας και πρέπει να πεθάνουμε σαν Έλληνες… Να δείξουμε στους Γερμανούς πως ο Έλλην δεν φοβάται το θάνατο, όταν πρόκειται για την πατρίδα».
Εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές, μαζί με άλλους 27 αγωνιστές της Αντίστασης, στις 8 Σεπτεμβρίου 1944 στο 'Αλσος Χαϊδαρίου, κοντά στη μονή Δαφνίου, ένα μήνα περίπου πριν από την Απελευθέρωση.
Το 1947 η Ακαδημία Αθηνών της απένειμε το Βραβείο Αρετής και Αυτοθυσίας. Η Οικία Λέλας Καραγιάννη, κατασκευή του 1923, ανήκει στην ιδιοκτησία του Δήμου Αθηναίων και έχει κηρυχθεί από το 1995 ιστορικό διατηρητέο μνημείο που χρειάζεται ειδική προστασία, ως "αξιόλογο δείγμα κτιρίου της ύστερης εκλεκτικιστικής περιόδου".
Μια μαρμάρινη αναμνηστική πλάκα είναι τοποθετημένη (1987) από το Δήμο Αθηναίων στην πρόσοψη της οικίας, η οποία αναγράφει:
"Σ' αυτό το σπίτι έζησε και το χρησιμοποίησε σαν αρχηγείο της η ηρωίδα της Κατοχής Λέλα Καραγιάννη, "Μπουμπουλίνα". Εκτελέστηκε στις 8.9.1944. Τιμής Ένεκεν, ο Δήμος Αθηναίων, 8-9-1987".
Μια μαρμάρινη προτομή της Λέλας Καραγιάννη, έργο της γλύπτριας Λουκίας Γεωργαντή (1919-2001), υπάρχει στον πεζόδρομο της οδού Τοσίτσα, ανάμεσα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και το Πολυτεχνείο Αθηνών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου